Wijnen met een verhaal: Agusti Torello Mata – Cava Kripta

Gastblog door Marijn Sneijder

Marijn Sneijder, je hebt haar naam wellicht wel eens voorbij zien komen op mijn Instagram (niet te verwarren met mijn man, die ook Marijn heet ;)). Nee, Marijn Sneijder, MeisjesMarijn, mijn ‘Partner in Wine’ ken ik via werk. We waren vroeger collega’s en delen een passie voor wijn. Op de werkvloer werden de mooiste wijntjes besproken. Waaronder de Agusti Torello Mata, Cava Kripta. Ook wel bekend als ‘die fles in de vorm van een ei’, of ‘de beste cava ter wereld’. Marijn schreef er een blog over en het resultaat vind je hier! Ze leidt hem in met wacht achtergrond informatie over Cava en vertelt dan verder over ‘s werelds beste Cava en haar ervaring met deze prachtige wijn.
Over Cava
Cava is een mousserende wijn uit Spanje die in principe door het hele land gemaakt mag worden maar komt over het algemeen uit het Pénedes gebied. De Cava wordt vaak gezien als de minder benoemingswaardige optie ten opzichten van de Champagne, maar de Cava rukt op en doet zeker niet af tegen de Champagnes. De Spaanse Cava heeft iets meer beweegruimte binnen de DO regulering Denominacion de Origen van de Cava) waardoor er meer vrijheid en meer smaaksensaties mogelijk zijn. Bij de kwaliteitseisen van de cava ligt de focus met name op de 2e vergisting op fles, dit zorgt voor complexere smaken en aroma’s (hoe langer de lie op fles des te intenser de smaak). Traditioneel gezien worden er 3 soorten druiven gebruikt, Macabeo, Parellada en Xarel-lo. Echter zijn er ook monosepage cava’s en zijn er cava’s toegestaan die een andere druivensoort samenstelling hebben.
Vinificatie
Het vinificatie proces is hetzelfde als dat van Champagne, namelijk via de método tradicicional. De Cava rijpt minimal 9 (non reserve), 15 (reserve) of 30 (gran reserve) maanden, afhankelijk van de stijl die de wijnboer kiest. Naast eventuele vermelding op de fles kun je dit verschil ook zien aan de bovenkant van de kurk. Non reserve heeft een wit label, Reserva een groene en Gran Reserva een zwarte.
De Geschiedenis van Agusti Torello Mata
Om te begrijpen waarom de Kripta tot zo’n wereldwijd fenomeen is ontwikkeld is een beetje achtergrond informatie geen overbodige luxe. Meneer Agusti Torello Mata kwam uit een milieu van fashion en muziek maar besloot op zijn 14e al dat zijn ambitie toch bij wijn lag. Hij startte als wijnconsultant in de Penedès en in 1955 op 20 jarige leeftijd produceerde Agusti Torello zijn eerste 500 flessen cava. In 1959 richtte hij zijn wijnbedrijf op wat we kennen als Agusti Torello Mata en heeft percelen in het historische cavagebied ten zuiden van Barcelona, de Penedes. Twintig jaar later, in 1978, bracht hij zijn meesterwerk, de Kripta, op de markt.
Tegenwoordig wordt Agusti Torello Mata gezien als één van de top 5 cavaproducenten met meer dan 60 jaar ervaring. Agusti Torell0 Mata is in 30 landen vertegenwoordigd, produceren 500.000 flessen cava en 150.000 flessen wijn per jaar. Dit alles onder leiding van zijn 2 kinderen.
Over de Kripta

De Kripta wordt gemaakt van een blend van de druivenrassen, Macabeo, Xare-lo en Parellado. Daarbij zijn de wijnstokken minimaal 50-70 jaar oud. De bijzondere amforavormige fles, waardoor de fles dus niet kan staan, is een eerbetoon aan het oude Rome en hoe men toen hun wijnflessen maakten.
Het label is ontworpen door Rafael Bartolozzi en representeert de triogie van het gebied. De Middellandse Zee van Cadaqués, een wijnrank en een olijvenboom.
Een prijswinnende cava
Het is de meeste bekroonde Cava sinds haar eerste gouden medaille in Bratislava in 1984. Ook is de Kripta de enige cava in het boek ‘honderd beste wijnen ter wereld’. Uitgekozen door de Franse wijnjournalisten Bettane en Desseauve. Deze wijn ontving 94 Parkerpunten wat op dat moment de hoogste waardering voor cava ooit was. Jaarlijks wordt de Kripta in oneindig veel schriftelijke uitingen geprezen en benoemd tot een van de beste cava’s ter wereld. We kunnen daarom met een gerust hart stellen dat de Kripta in de top 5 van beste Cava’s ter wereld staat.
Andere Cava’s van Agusti Torello Mata
Agusti Torello Mata maakt ook nog 3 andere Cava’s. De Reserva Brut (2 jaar rijping op fles, fris, zoetje, aperatief), de Gran Reserva Brut (3 jaar rijping op fles, verfijnde bubbel, nootachtig en fris, beendroog), Rosat Trepat (1,5 jaar rijping op fles, helder, rood fruit, vanille, droog)
Agusti Torello Mata heeft haar wijngaarden ten zuiden van Barcelona, het historische cavagebied genaamd Sant Sadurni d’Anoia. De geografische ligging tussen de Mediterraanse zee en de bergen van Montserrat zorgen ervoor dat er een diversiteit aan bodems is. Hierdoor liggen er eigenlijk 3 verschillende wijngebieden in het gebied. Elk met een eigen identiteit. De traditionele druivenrassen die in dit gebied aangeplant zijn, zijn de: Macabeo (witte druif, verfijnd, elegant en fruitig), Xarel-lo (witte druif, krachtig, body en structuur), Paralleda (witte druif, fijne zuren, tropische tonen) en de Trepat (rode druif, verfijnd, frisse tonen en rood fruit). Echter worden alleen de Macabeo, Xarel-lo en de Paralleda gebruikt om cava te maken.
Het bijzondere van Agusti Torello Mata
Het bijzondere aan de wijnen van Agusti Torello Mata is dat ze altijd cava’s maken uit 1 en dezelfde jaargang. Dat, terwijl het gebruikelijker is het om een blend te maken van verschillende jaargangen om een mate van constante kwaliteit te kunnen waarborgen. Echter is Agusti Torello Mata van mening dat er juist charme ligt in de schommeling van aroma’s per jaar.
Degorgeren op bestelling
Wat ook mooi is aan de cava’s van Augusti Torello Mata, is dat de flessen pas na een bestelling worden gedegorgeerd. Degorgeren is het verwijderen van de prop dode gistcellen/resten, uit de hals van de fles. Dit is wenselijk omdat er in de lie nog resten en gist en andere stoffen zitten die zullen fermenteren.
Dit resulteert in een rijkere en complexere smaakbeleving. Het verwijderen van de prop dode gistcellen gebeurt door de hals van de fles te bevriezen en de kroonkruk te verwijderen. Hierdoor ontstaat er druk en schiet de prop eruit. Vervolgens wordt de fles afgesloten met een kurk. Aan de ‘date degorgé’ kun je zien wanneer de cava is gemaakt, hoelang een fles al in de winkel ligt en wanneer je hem zou moeten drinken. De meeste mousserende wijnen kun je het beste jong drinken. De ‘date degorgé’ kun je vinden op het certificaat dat bij de aankoop van een fles Kripta wordt meegeleverd.
Hoe smaakt de Kripta?
Ik had er nog nooit van gehoord totdat mijn collega en partner-in-wine Michelle mij vertelde over ’s-werelds beste cava’. Zelf geloof ik nooit zo in titels als “de beste” omdat alles uiteindelijk neerkomt op smaak, timing, gezelschap en locatie. Je kan de lekkerste wijn allertijden drinken in slecht gezelschap op een overvol terras met slechte bediening, en niet zoveel van de wijn vinden. Of een simpel tafelwijntje nuttigen op een idyllische plek in de bergen met prachtig uitzicht samen met je lover, en realiseren dat je zelden zo’n lekker wijntje hebt geproefd. Desalniettemin moest ik de Kripta natuurlijk meteen in huis hebben. Na een korte research was ik ook overtuigd dat deze cava in de running zou zijn voor de beste cava die ik ooit heb geproefd.
Het moment
Maar, wanneer maak je zo’n speciale, en pittig geprijsde cava open? Dat moet natuurlijk een speciaal moment zijn. Ik besloot de fles te delen met mijn partner en 2 goede vrienden, waarvan 1 een voormalig chefkok is. Chefkok Oscar en ik trokken een middagje uit om een menu met bijpassende line-up te bedenken. Hierbij moest de Kripta op haar best kunnen schitteren. En zo het geschiedde.
We begonnen met de Arteliquida Bianco van Monte Chiaro. Een moderne, complexe en elegante blend van Viognier, Malavasia en Trebbiano. Een experimentele witte wijn met bloemige aroma’s en frisse zuren, gecombineerd met huisgemaakte ravioli van champignon.

Daarna dronken we de Kripta. De keuze om de mousserende wijn als tweede te schenken was omdat we een ware smaakexplosie verwachtte te ervaren. Niks was minder waar! We combineerde de cava met antipasti van Italiaanse charcuterie en een zeer smaakvolle bruschettta. Dit ging bijzonder goed samen met de diepte maar toch frisheid van de Kripta. De combinatie van de bruschetta met scherpte van ui, smaakvolle olijfolie gemixt met tomaat en een licht pitje op een geroosterd broodje. Aroma’s van appel, toast, citrus, mineralen maar ook kruiden uit de Kripta zorgde voor heel mooi samenspel. Dat betekent een geslaagde avond!
k was bijzonder verrast door de complexiteit van deze cava. Het is echt een smaakexplosie. Ik vermoed dat je elke keer als de Kripta zou ruiken en proeven, je er andere aroma’s uit zult halen. Ik raad het zeker aan om deze champagne-waardige fles in huis te halen voor bijzondere gelegenheden. Schenk de Kripta in combinatie met een gerechtje!
Benieuwd naar meer wijnen met een verhaal? Check deze categorie op Mies’ Winejournal